Poesía finlandesa: Aino Huusko

Ilustración por Cecilia Saucedo.

Hoy presentamos una muestra de poesía de Aino Huusko, poeta finlandesa, versión bilingüe español-finlandés por la misma autora. Su búsqueda es hacer la poesía más popular y accesible a nuevos públicos.

 

LA MANO Y MITAD DE LA ESPALDA

 

Cuando caminamos te gusta

acogerme el medio de la espalda,

por un momento y adivinar

entre mis divisiones, tan marcadas

como pomos sobre los que descansas

tus manos con calma indecisa.

 

Cantamos baladas sentimentalmente pop

de memoria interpuesta, en diferentes idiomas; un destello inesperado

en el ojo de cerradura. Algo se movía allí. Te gusta,

que nada me sobresalta y después de mucho tiempo, eso me puso a reír.

Esta noche el latido de un reloj solitario se salió a través de unas rajas

poco impermeables y aunque mi péndulo no se paró,

tu compañía fue fácil; un bus en la hora pico como una cuna

de la humanidad, donde una mano alcanzándote no es del robo,

sino de un amigo, que jala mis contradicciones más cerca entre ellas

y dice: “ Mire, ahora” y “Érase siempre”.

 

 

KÄSI JA PUOLISELKÄÄ

 

Kävellessämme sanoit tykkääväsi

laittaa käden keskelle selkääni.

Hetkeksi, tunnustellen kuoppaisuuteni

korostuneisuutta alleviivaten kahtiajakoisuuttani

kuin ovenkahvoja, joilla lepuuttaa kättään

tyynen päättämättömänä.

 

Lauloimme vaalenpunaista populaarimusiikkia

toistemme muistista ja eri kielillä: Avaimenreiän odottamaton välähdys.

Jokin siellä liikkui. Pidit siitä, ettei minua hätkähdyttänyt mikään

ja minua se hymyilitti pitkästä aikaa. Sinä yönä yksinäisen kellon raksutus

harhaili tiivistämättömistä raoista ulos ja vaikka heiluriliikkeeni ei pysähtynytkään,

seurassasi oli helppo olla: Ruuhkabussi kuin ihmiskunnan kehto,

missä kurottava käsi ei olekaan varkaan vaan ystävän,

joka vetää vastakohtaisuuuksiani yhteen ja sanoo: “Katso nyt” ja

“Olithan aina”.

 

 

 

ENTRA MUGRE

 

Cuelgo la ropa sucia directamente de una canasta húmeda.

Cuento la cantidad en kilos pasando la factura de mi mano derecha a la izquierda

(una prima un tanto reticente, sin mucho en común).

Barro el fino polvo de afuera diciendo, siéntase como en casa

y piso cada caca de perro con la que las flores florecen en las calles.

El espesor de las huellas se vuelve un tapete o un camino menos deambulado;

Me atrevo a dejar todos los traseros de la familia sin limpiar

y no separo la ropa de llevar de día de la de noche. Visto un olor acre,

como bosque tras un chaparrón, un lago hurgado;

patas arriba con el sedimento en el cielo. La mugre siempre se acomoda sola,

las apariencias entran. Nómbralas en desorden.

 

 

LIKA

Toinen puoli ruokaa

 

Pistän pyykkejä kuivumaan suoraan vettyneestä likapyykkikorista.

Lasken määrän kiloissa. Ojennan laskun oikeasta kädestä vasempaani

(se jäykkäliikkeinen serkku, ei paljon yhteistä).

Lakaisen hienojakoista hiekkaa kaduilta sisälle, sanon: ´Asettukaa taloksi´

ja astun joka koiran kakkaan, joiden takia kukat kukoistavat pientareilla.

Kengänjälkien tiheytymästä käypä matto tai uusi polku:

Jätän kaikki perheen pyllyt pyyhkimättä, sotken rättijärjestelmäni

enkä käytä erikseen yö- ja päivävaatteita.  Haisen väkevältä

kuin metsä armottoman rankkasateen jälkeen; järvi myllättynä,

ylösalaisin, pohjan kuonat taivaissa. Sakka laskee aina,

alkaa näennäisyydet. Nimeä ne ilman järjestelmää.

 

 

DAMA CON COCHECITO

 

Ellos tienen noches de poesía

en algún lugar cercano

pero yo estancada aquí

con meseros del bar. Mis mejores amigos

se preguntan por el cochecito menos que yo.

Ella se está acostumbrando al ruido,

las ruedas, ya sabes el problema,

no puedo ni hablar en metonimias. Sí,

ella duerme, es indiferente después de las siete pm.

Hay quienes lo llaman abuso, hey barman!

No puedo ver ningún camino. Yo soy el camino

y la verdad y la vida. Nadie viene a mi hija,

sino a través de mí.

 

 

LASTENRATTAAT

a.k.a. Rouva Bugaboo

 

Tässä lähellä olisi runous -iltoja,

mutta minä olen jumissa täällä

baarityöntekiöiden kanssa.

Parhaimmat ystäväni

kummeksuvat lastenrattaitani

vähemmän kuin minä. Hän

totuttelee meluun, tiedättehän,

nuo nitisevät renkaat, en edes osaa

ilmaista metonyymein. Kyllä,

hän nukkuu, on blasé Pikku Kakkosen jälkeen.

Jotkut kutsuvat tätä pahoinpitelyksi,

hei tarjoilija! En näe mitään polkua

tästä pois. Tai jospa minä olen tie

ja totuus ja tehtävä. Kukaan ei tule tyttäreni luo,

muuten kuin minun kauttani.

VIAJE DEL EGO

 

Horas y horas manejando

y ¿cómo seguir despierta?

El carro, a cacofonía de pop

en la radio, conversaciones,

boletines noticiosos de un minuto

que se repiten ellos mismos como carcasas

segmentando el camino en que conducimos.

 

Veo, veo que veo

algunas canciones  para cantar,

unos altercados para el camino

burdos mareos de conducción y paradas ¡ya!

para mear. Mi querido copiloto,

estoy demasiado cansada

para discutir.

 

Difícil compañero

de viaje, no temas tomar

la desviación larga, perder

algo de tiempo o cambiar

el plan original de viaje.

Aun cuando el temor es uno

de tus atributos. No tenemos

prisa de llegar a ningún parte.

 

Manejar es divertido

y de turnos me mantienes

despierta y medio dormida.

Te necesito, aunque me las arreglaré

y conduzco despacio como un padre debería;

tu reflejo en la ventana.

 

Guardemos silencio, ganemos pescado.

Mira ese follaje otoñal, esa nevada,

ese lago resplandeciente y la cosecha:

Mezclémonos con esa hilera de camiones  que rezan

cavilemos sobre los vagabundos a pie.

Café por monedas; sus bien asadas personalidades.

 

Permanezcamos aquí, no necesitamos más gasolina

ya que nuestro motor anda con el espíritu santo.

Duerme cuando desees.

Porque tu carne no requiere disciplina,

sino gentileza.

 

 

EGO TRIPPI

 

Miten pysyä virkeänä

pitkillä ajomatkoilla:

Auton elonääniä hukutetaan

pop radiolla, keskusteluilla,

minuutin tarkoilla uutislähetyksillä,

jotka toistavat itseään kuin maanteitä jaksottavat haaskat.

 

Laiva on lastattu

yhteislauluilla, reittiriidoilla,

bensan hintapäivityksillä

ja tahdittomilla vessahädillä.  Juuri nyt

en jaksaisi kinastella.

Rakas kartanlukija, nokittava

matkakumppanini, älä pelkää

pitkiä kiertoteitä, kaihda ajankulua

tai kumarra alkuperäistä matkasuunnitelmaa,

vaikka pelko onkin sinulle ominaista.

 

Matkanteko on mukavaa

ja sinä pidät minua vuoroin hereillä,

vuoroin puoliunessa. Minä tarvitsen sinua,

vaikka jaksan kyllä, ja ajan hiljaa,

olenhan isä; sinun ikkunaheijastuksesi.

 

Ollaan hiljaa, saadaan kalaa.

Katso tuota ruskaa, tuota lumisadetta,

tuota kimmeltävää järveä ja elonkorjuuta;

tämän valveunen kiitäviä sarjoja.

 

Liitytään rekkojen rukouspiiriin,

mietiskellään reissumiesten

ja kolikkokahvien ylipaahtunutta olemusta.

Ollaan tässä, ei tarvitse tankata,

käyhän moottorimme pyhällä hengellä

eikä meillä ole kiire mihinkään.

 

Nuku silloin

kun siltä tuntuu.

Koska kehosi ei tottele kuria,

vaan lempeyttä.

 

 

UNA NOCHE EN LONDRES CON UN PERSONAJE FINLANDES

 

Beber es reproducción asexual. Aquí estoy yo

y la que tiene dos voluntades.

La velada tenía ideas propias cuando mi primera voluntad proclamó:

Todavía no nos vamos a casa, ¿cierto?

Calles susurran a solas y alguien está escribiendo

su nombre con conocidas melodías y el viento

sigue trayendo sus talantes a la mesa.

Sitio lleno, sin apuros (veleta), luego se unirán

los puntos. Ahora la segunda habla sus bien sabidos versos.

Sin traducciones pero frases claves conocidas flotando

con la primera. Esta tuvo que pedalear a casa.

Tuvo que besar al hombre y la hija, genuinamente, en la frente.

Lo fiel (lo increíble). Estar bendecido. El espacio donde labios se mueven.

Como un aroma dentro de intrigas. Terminé allí de cualquier manera.

En este banco de bar frío, en el día intercalar,

en el espacio aéreo de Europa central- nadie lo notó.

Toqué chimeneas con mis pensamientos, anticipo de un caudal.

Incrédula. Incierta. Y está gente ni siquiera creen

que ellos son europeos. Tal como nosotros en casa. Ilusos.

 

LONTOON YÖSSÄ, KESKIVIIKKONA, SUOMEKSI

 

Juominen on suvutonta lisääntymistä.
Tässä minä ja se, jolla oli kolme mieltä.
Illalla oli kaksi mieltä kun kolmas hönkäisi
vähän liian aikaisin: Eihän me nyt kotiin vielä

kun kadut kuiskivat yksin kirjoittaen nimeään
ja tuuli tuo tuulijaan pöytään. Tämä täysi käsi,
ei kiire mihinkään (illan laulaja). Rintaruokintaan. Rytmiin. Tai
siivoamaan. Toinen turisi toisia tavujaan. Ei käännöksiä, mutta niin

tuttuja sivukatuja, joilla nurjamieliset luuhaa, se ensimmäinen.

Sen ensimmäisen piti pyöräillä kotiin. Piti suudella miestä ja tytärtä.
Aidosti, otsalle. Uskollinen (uskomaton). Ole siunattu. Tila, jossa huulet liikkuu. Kuin tuoksu, sivujuonissa. Näin tänne päädyttiin kuitenkin. Tälle kylmälle baari penkille, karkauspäivänä,

keski Euroopan ilma-alassa. Kukaan ei huomannut kun kosketin ajatuksin savupiippu rivejä. Epäuskoinen. Varma. Ja nämä ihmiset eivät edes usko olevansa eurooppalaisia.

Niin kuin emme mekään kotona. Toiveajattelijoita.

 


 

MISTICISMO DE LA PATRIA

“Toda verdad se basa en la confianza”

Kate Tempest

 

Amigos, juntaos y escuchen, cuando me pongo mintiéndome

sobre contempladores del fuego, quemadores de los botes de almas

en las hogueras de San Juan. Gente plantada en el agua

como dominós erectos rodeando mi corazón

en la espera de la ola; huevos de aves acuáticas

flotando en silencio absoluto.

 

Lempi caminó sobre el agua, plantó muchas semillas buenas

y aunque las mayores luces nórdicas fueron tragadas

por las mujeres, ellas circundaron sus lunas,

siempre alrededor de sus ejes, siempre solas.

Vodka en la carnada; hacha de madera ardiente

firme clavada en la espalda.

 

La señorita Centeno de verano floreció en verano

Se hizo agua entre el agua, hundió

su peso invernal y conoció la antigravedad

de la pica. Se movían mandíbulas en las cañadas

como un gran cuento que persiste,

envidia dorada de vecinos.

 

Oh ellos, la apatía agobia mentes sanas,

siempre a punto de llegar al ahora.

Siempre a punto de dejar el pasado.

Viviendo a través de la respiración boca a boca

con sus bosques reverenciados.

 

 

KUVAJAINEN ELI ISÄNMAA MYSTIIKKAA

”All truth is based on trust”

Kate Tempest

 

Tulukeeha kansa kuuntelemmaa

kun minä alan valehtelemmaa

tulehen tuijottajista, henkiveneensä polttajista;

kokon kokoajista, jotka seisovat vedessä

kuin pysty dominot sydämeni ympärillä

aaltoa odotellen, äänettömät sotkanmunat.

 

Lempi astui vetten päällä, siitti paljon hyvää,

(mieleni minun tekevi, aivoni ajattelevi)

vaikka suurimmat revontulet nieltiin ja naiset

kiersivät kuitansa aina ympäri oman akselin,

kiertäen oman Akselin. Koskenkorvaa katiskassa,

kirves selässä kipunoiden.

 

Neiti kesäheinä kukoisti kesäisin,

tuli vedeksi veden joukkoon, upotti

talvikilonsa syvyyksiin ja oppi hauen

painottomuuden. Leukaperät loksuivat rannoilla

kuin itsepintainen kalavalhe,

kullattu naapurikateus.

 

Voi, me kaivomieliset kaihonkantajat,

aina saapumaisillamme tähän hetkeen,

aina jättämäisillämme menneen.

Eläen suusta suuhun elvytyksestä

metsiemme kanssa.

 

 

15942357_10211102153487486_661399813_n

Aino Huusko (Nummela, Finlandia,1980). Poeta, traductora y curadora de eventos poéticos. Obtuvo una Maestría en Escritura de Poesía por la Universidad de Kingston en el Reino Unido (2012). Fundadora y curadora de “Howl” (Londres 2011) y “MUGRE” (Bogotá 2016), ambos una serie de eventos interdisclipinarios con poesía spoken word. Fue seleccionada como poeta en residencia en Aculco Radio de Londres en 2010, invitada al encuentro de VIII Jornadas Universitarias de Poesía de Bogotá y participó como jurador en el II Concurso Regional de Poesía y Cuentos de Alto Magdalena, en colaboracion con Universidad de Cundinamarca, (Colombia 2016 ). En 2015 presentó DIRT, su antología poética con fotografías de Linda Barck, publicado por la galería Andel31, de Copenhague, como parte de la exhibición “Good Works”. Sus poemas han sido incluidos en las antologías Loose Muse: Anthology of New Writing by Women (2013), publicada por Morgan’s Eye Press en Londres y Hallelujah Chorus 2012, publicada por la maestría de poesía de la Universidad de Kingston. En la actualidad se encuentra preparando la traducción de DIRT al español, su antología poética que será publicada en 2017. Su búsqueda es hacer la poesía más popular y accesible a nuevos públicos.